31/5/14

Το ξενοδοχείο Schumpeter

ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΙΛΙΑΡΔΟΣ
Ξενοδοχείο-πλουσίων
Όλοι όσοι διαμένουν στα φτωχικά δωμάτια έχουν την ευκαιρία να μετακινηθούν στα υπερπολυτελή, ενώ οι πανάκριβες σουίτες δεν κατοικούνται πάντοτε από τους ίδιους ανθρώπους – η μάστιγα της ανεργίας στην Ευρώπη και στην Αφρική 
«Ο καπιταλισμός, πριν από την κατάρρευση του, θα μπει σε ένα στάδιο μόνιμης κρίσης – η οποία θα ανακόπτεται προσωρινά από ασθενείς ανακάμψεις ή ευμενή και τυχαία επεισόδια» (Marx).

Άρθρο

Στην Ευρώπη η κρίση επιδεινώνεται, με την Ιταλία να κατέχει τα σκήπτρα των αυτοκτονιών όσον αφορά τους ιδιοκτήτες μικρομεσαίων επιχειρήσεων – αφού τον Απρίλιο σημειωνόταν σχεδόν κάθε μέρα μία αυτοκτονία.
Συνολικά, το 45,4% των αυτοκτονιών αφορούσε τις μικρές επιχειρήσεις ενώ, γενικότερα, οι αιτίες είναι η οικονομική κρίση (66,4%), η απώλεια της θέσης εργασίας (21,8%), τα χρέη (10,1%), καθώς επίσης η χρεοκοπία. Το 2013 έκλειναν καθημερινά 54 επιχειρήσεις – δύο την ώρα δηλαδή, με 59.570 επιχειρήσεις να έχουν εξαφανιστεί εντελώς από το χάρτη, τα τελευταία δύο χρόνια.
Από την άλλη πλευρά, το αμερικανικό όνειρο «ζει και βασιλεύει» – αφού ο κάθε όγδοος πολίτης των Η.Π.Α. καταφέρνει να ανέλθει τουλάχιστον μία φορά στη ζωή του στα ανώτερα εισοδηματικά στρώματα, σύμφωνα με μία πρόσφατη μελέτη. Την ίδια στιγμή βέβαια ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού βυθίζεται περιστασιακά στη φτώχεια – κάτι που όμως δεν απασχολεί καθόλου την κοινή γνώμη.
Στα πλαίσια αυτά δεν μπορεί παρά να θυμηθεί κανείς τον οικονομολόγο J. Schumpeter, ο οποίος είχε συγκρίνει κάποτε την αναδιανομή εισοδημάτων με ένα ξενοδοχείο, η πληρότητα του οποίου είναι 100%. Το ξενοδοχείο αυτό (ο πλανήτης γενικότερα είναι ένα ξενοδοχείο με ενοίκους τους ανθρώπους, αφού η ζωή είναι πεπερασμένη), έχει μερικά υπερπολυτελή δωμάτια, η θέα των οποίων είναι εξαιρετική – ενώ όλα τα υπόλοιπα είναι μικρά, φτωχικά, στο ισόγειο του κτιρίου.
Η δικαιοσύνη σε αυτήν την περίπτωση σημαίνει ότι, όλοι όσοι διαμένουν στα φτωχικά δωμάτια έχουν την ευκαιρία να μετακινηθούν στα υπερπολυτελή – ενώ οι πανάκριβες σουίτες δεν κατοικούνται πάντοτε από τους ίδιους ανθρώπους.
Εν τούτοις, εάν παρακολουθήσει κανείς σήμερα τις συζητήσεις που διεξάγονται στις Η.Π.Α. έχει την εντύπωση ότι, οι ένοικοι των δωματίων του ξενοδοχείου, τόσο των φτωχικών, όσο και των πολυτελών, δεν αλλάζουν – κάτι που διαπιστώνεται κυρίως από τα συνθήματα διαφόρων κινημάτων, τα οποία υποστηρίζουν πως εκφράζουν το 99% των φτωχών αμερικανών.
.

Η περιορισμένη ευημερία

Δύο κοινωνιολόγοι ανάλυσαν ένα δείγμα 18.000 αμερικανών, με αφετηρία το 1967, με στόχο να υπολογίσουν τις πιθανότητες να ανέλθει κάποιος στην κορυφή της εισοδηματικής κλίμακας, κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής του ζωής (ηλικία 25 έως 60).
Τα αποτελέσματα της μελέτης εξέπληξαν, αφού τεκμηριώθηκε ότι, κάθε όγδοος αμερικανός κατάφερε να ανέλθει στην κορυφή, στο 1% του πληθυσμού δηλαδή, τουλάχιστον μία φορά στη ζωή του – ενώ το 75% των πολιτών καταφέρνουν να αναρριχηθούν στο 20% των εισοδηματικά πλουσιότερων, εκ των οποίων το 61% για δύο συνεχόμενα έτη (γράφημα).
.
Διάστημα σε κατάσταση ευπορίας.
Στο προηγούμενο γράφημα, οι μπλε στήλες αφορούν αυτούς που ανέρχονται στο 20% της ανώτερης εισοδηματικής κλίμακας, οι πράσινες στο 10% και οι γκρίζες στο 1% – τουλάχιστον για 1 έτος, για δύο, για πέντε και για δέκα κατά σειρά. Σύμφωνα με τις μπλε στήλες, το 73,4% των αμερικανών καταφέρνουν να ανήκουν στο 20% του πλουσιότερου πληθυσμού, τουλάχιστον για ένα έτος – το 61% για δύο συνεχόμενα έτη, το 40% για πέντε και το 22% περίπου για δέκα έτη.
Οι βασική αιτία αυτής της εξέλιξης, η παραμονή δηλαδή για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα στην κορυφή της εισοδηματικής κλίμακας, είναι κάποιο δώρο (Bonus) ή ένα δεύτερο εισόδημα – όταν εργάζονται και τα δύο μέλη μίας οικογένειας. Το υψηλό εισόδημα είναι για τους περισσότερους κάτι παροδικό – αφού μόλις το 0,6% των αμερικανών συναντώνται για δέκα συνεχή έτη στο ανώτατο 1% της εισοδηματικής κλίμακας.
Συμπερασματικά λοιπόν, οι ένοικοι του «ξενοδοχείου Schumpeter» αλλάζουν συχνά τα δωμάτια τους κατά τη διάρκεια της ζωής – ενώ μόνο ορισμένοι από αυτούς παραμένουν στα ίδια.
Εν τούτοις, όπως αποδεικνύεται από την έρευνα, η κινητικότητα αυτή περιορίζεται συνεχώς τα τελευταία έτη – γεγονός που ίσως οφείλεται στο ότι το όριο, μετά την υπέρβαση του οποίου μία οικογένεια ανήκει στο ανώτατο 1%, έχει διπλασιαστεί, σε σχέση με το 1967, σε καθαρά μεγέθη (στα 332.000 $ ετήσιο εισόδημα).

Πλούσιοι και φτωχοί

Σύμφωνα με μία άλλη έρευνα (Robert Carroll – Tax Foundation), για την οποία αυτή τη φορά χρησιμοποιήθηκαν οι φορολογικές δηλώσεις συμπεριλαμβανομένων όμως των κεφαλαιακών κερδών, μεταξύ των εκατομμυριούχων συναντάται μία παρόμοια εικόνα – αφού μόλις το 6% είχαν για εννέα συνεχή έτη (1999-2007) ένα ανάλογο πραγματικό εισόδημα.
Το 50% του συνόλου ήταν μόλις για ένα έτος εκατομμυριούχοι – ενώ μόνο 3.869 αμερικανοί κατάφεραν για 20 συνεχή έτη (1992-2009) να ανήκουν στους κορυφαίους εισοδηματικά 400 πολίτες. Το 75% τα κατάφερε για ένα έτος, ενώ το 2% για δέκα και περισσότερα έτη – ένα γεγονός που οφείλεται κυρίως στα κεφαλαιακά κέρδη, τα οποία παρουσιάζουν μεγάλες διακυμάνσεις.
Φυσικά δεν υπάρχει μόνο η κινητικότητα προς τα πάνω, αλλά και προς τα κάτω – αφού το 40% των αμερικανών βρέθηκαν τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους με εισόδημα κάτω από το όριο φτώχειας (για μία τετραμελή οικογένεια υπολογίζεται στα 23.850 $ ετησίως).
Η έρευνα τεκμηριώνει το ότι, τόσο ο πλούτος, όσο και η φτώχεια, είναι συνήθως χρονικά περιορισμένα φαινόμενα - ενώ η κάθε φάση διαρκεί τυπικά δύο έτη..

Η κινητικότητα

Οι έρευνες αποδεικνύουν ότι, στις Η.Π.Α. επικρατεί μία σημαντική εισοδηματική κινητικότητα – μία ρευστότητα, όπως θα λέγαμε. Με τον τρόπο αυτό, το 50% περίπου των νοικοκυριών ανέρχεται εντός δέκα ετών από το κατώτερο 20% της εισοδηματικής κλίμακας σε κάποιο ανώτερο – ενώ, αντίθετα, το ανώτερο 20% σε κάποιο κατώτερο.
Το γεγονός αυτό οφείλεται στο ότι κάθε άτομο, κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής του ζωής, αντιμετωπίζει διάφορες καταστάσεις, οι οποίες επηρεάζουν τα εισοδήματα του – όπως το γάμο, την προαγωγή, την αλλαγή επαγγέλματος, το διαζύγιο, την ανεργία κοκ. Ακριβώς για το λόγο αυτό η παραμονή στην κορυφή της εισοδηματικής κλίμακας για πάνω από δέκα έτη είναι πολύ σπάνια – κάτι που οφείλουν να γνωρίζουν οι άνθρωποι, έτσι ώστε να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα.
Άλλωστε, όπως η οικονομία χαρακτηρίζεται από ανοδικούς και καθοδικούς κύκλους, έτσι και η επαγγελματική ζωή – οπότε πολύ δύσκολα μπορεί να αποδεχτεί κανείς την ύπαρξη κοινωνικών τάξεων, οι οποίες παραμένουν αμετάβλητες κατά τη διάρκεια των ετών.
Φυσικά υπάρχουν εξαιρέσεις και μία κυρίαρχη ελίτ (άρθρο), η οποία προσπαθεί «με νύχια και με δόντια» να υπερασπίσει τα προνόμια και τα περιουσιακά της στοιχεία – κάτι που όμως δεν σημαίνει ότι, δεν μπορεί κανείς να ανέλθει στην ανώτατη εισοδηματική κλίμακα ή να γκρεμιστεί από αυτήν..

Είδηση

Σύμφωνα με μία πρόσφατη έρευνα, η ανεργία των νέων στην Αφρική είναι ακόμη χειρότερη από την αντίστοιχη στην Ευρώπη – οπότε οι κοινωνικές εξεγέρσεις είναι απλά θέμα χρόνου, καθώς επίσης η εισβολή των πεινασμένων (άρθρο).
.
Χάρτης - η ανεργία στους νέους ως ποσοστό επί του συνολικού πλυθισμού της κάθε χώρας
Χάρτης – η ανεργία στους νέους ως ποσοστό επί του συνολικού πλυθισμού της κάθε χώρας
.
Με δεδομένο δε το ότι η ανεργία δεν καταπολεμάται τόσο εύκολα, όσο ανακοινώνεται πολλές φορές από τους πολιτικούς, με στόχο να καθησυχάσουν τις μάζες (είναι άμεσα εξαρτημένη από το ρυθμό ανάπτυξης, ο οποίος πρέπει να υπερβαίνει κατά 3,29% την φυσιολογική αύξηση της παραγωγής, σύμφωνα με το νόμο του Okun – ενώ από το σημείο αυτό και μετά κάθε 1% ανάπτυξη μειώνει την ανεργία μόλις κατά 0,36%), αποτελεί με μεγάλη απόσταση το πρόβλημα νούμερο ένα της εποχής μας.
Ειδικά σε χώρες, όπως η Ελλάδα, ο παραγωγικός και επιχειρηματικός ιστός των οποίων καταστράφηκε από την εγκληματική πολιτική που ακολουθήθηκε (στυγνή λιτότητα εις βάρος κυρίως του ιδιωτικού τομέα, χωρίς αναπτυξιακά μέτρα), η καταπολέμηση της ανεργίας είναι εξαιρετικά δύσκολη – ενώ προϋποθέτει μία σειρά δραστικών μέτρων τα οποία, όσο καθυστερούν, τόσο δυσχεραίνουν την αντιμετώπιση του προβλήματος.
.
Black-Strip
V.V.
 Ο κ. Βασίλης Βιλιάρδος είναι ένας σύγχρονος οικονομολόγος, πτυχιούχος της ΑΣΟΕΕ Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου – όπου και δραστηριοποιήθηκε επαγγελματικά για αρκετά χρόνια, με ιδιόκτητες επιχειρήσεις.
Έχει γράψει το βιβλίο “Υπέρβαση Εξουσίας”, το οποίο αναφέρεται στο φορολογικό μηχανισμό της Γερμανίας, ενώ έχει  εκδώσει τρία βιβλία αναφορικά με την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, με τον  τίτλο “Η κρίση των κρίσεων”.

Έχει ασχοληθεί με σημαντικές έρευνες και αναλύσεις επί του αντικειμένου του (μακροοικονομία), επί διεθνούς επιπέδου, οι οποίες φιλοξενούνται τακτικά σε ημερήσιες εφημερίδες, περιοδικά και ηλεκτρονικές ιστοσελίδες.

Ειδικότητα: Mάκρο-οικονομικά / Πολιτική Οικονομία

Black-Strip
© Copyright 2014 — Analyst.gr. Απαγορεύεται η μερική ή ολική αναδημοσίευση / αναπαραγωγή περιεχομένων του παρόντος website με οποιοδήποτε τρόπο χωρίς προηγούμενη έγγραφη άδεια των εκδοτών.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.